Postępy prac nad ustawą o uprawnieniach artysty

Właśnie zakończył się dwudniowy maraton – posiedzenie dotyczący przygotowania ustawy o uprawnieniach artysty. Z dumą informujemy, że głos PSJ był bardzo uważnie słuchany. Wbrew niektórym opiniom, PSJ ma bardzo ważną pozycję i funkcję w środowisku artystycznym, dzięki którym uzyskuje odrębne i korzystne zmiany dla naszego środowiska.

Treść proponowanej ustawy znajduje się na stronie artystazawodowy.pl. Projekt ten jest właśnie modyfikowany o nasze postulaty. Konieczne jest, abyśmy wszyscy ją znali, zrozumieli jej założenia i w miarę możliwości mogli tłumaczyć koleżankom i kolegom, po co jest ta ustawa, jaki jest jej cel, dlaczego jest związana z opłatą reprograficzną itd.

Niedobre jest to, że wśród wielu naszych przyjaciół poklask zdobywają świadomi lub nieświadomi lobbyści interesów producentów i importerów urządzeń elektronicznych. Przede wszystkim nie dajcie sobie wmówić, że chodzi tu o „nowy podatek”, czy że „smartfony zdrożeją” – są to hasła przygotowane i promowane za ciężkie pieniądze w internecie i innych mediach. Każdy z nas ma moralny obowiązek prostować te „fake newsy” we własnym otoczeniu.

Niektórzy z nas żyją wciąż w głębokiej nieświadomości tematu. Od 12 lat blokuje się przepływ pieniędzy dla środowisk twórczych – szacuje się, że nawet 1 mln zł dziennie. Mamy zatem ogromną rolę, by to wyjaśniać. Ustawa wejdzie w życie na początku 2022 roku (nawet jeżeli smartfony nie będą na liście nośników – a to tylko osłabi system finansowania dopłat).

Termin spotkania był konieczny ze względu na zbliżające się na początku lipca posiedzenie międzyresortowe, na którym planowane jest przedstawienie zaktualizowanego stanu prac nad projektem ustawy i zasięgnięcie opinii zainteresowanych stowarzyszeń twórczych. W dyskusji właśnie ze strony zainteresowanych przedstawicieli środowisk twórczych padały liczne propozycje, aby zmienić definicję zawodów artystycznych oraz łączyć je w podobne kategorie, aby podlegały pod konkretne organizacje reprezentatywne, które mają do odegrania niezwykle istotną rolę w projektowanym systemie.

Wszyscy wyrazili wzajemną solidarność i potrzebę wymiany szczegółowych informacji a także, co najważniejsze, wspólne i rozważne wspieranie powstającej i konsultowanej ustawy – szczególnie wobec ogromnego zagrożenia ze strony niechętnych mediów i lobby elektronicznego, które tylko czeka, aby podchwycić nieporozumienie wewnątrz środowiska artystycznego, jakie niestety nastąpiło.

W związku z tym podjęto szereg działań:

• Wdrażana jest wspólna lista mailowa /whatsup /, aby wymieniać się szybko informacjami, propozycjami zmian, dezinformacjami i atakami lobby ZIPSEE (producenci elektroniki).
• Proponowane jest też utworzenie wspólnej reprezentacji wszystkich stowarzyszeń muzycznych, aby wzmocnić reprezentatywność oraz siłę głosu w projektowanych zmianach systemowych.
• Konieczna jest aktualizacja listy członków oraz zachęcenie jak największej liczby młodych muzyków do wstąpienia w szeregi PSJ. Chodzi o uzyskanie możliwie jak największej reprezentatywności naszego środowiska. Wtedy nasz głos będzie mógł być bardziej widoczny i znaczący w ramach projektowanych zmian systemowych (m.in. potwierdzanie dorobku twórczego muzyka w procedurze uzyskania statusu artysty zawodowego, a co za tym idzie dopłat do składek ZUS i wejścia do systemu ubezpieczeń w ogóle).
• Konieczne jest wypracowanie kryteriów kwalifikacyjnych oraz kompetentnego grona, które będzie miało dużo pracy w związku ze spodziewaną dużą liczbą wniosków o potwierdzenie dorobku twórczego, który będzie jedynym i niezbędnym warunkiem wejścia do systemu.
• Po wejściu do systemu w oparciu o dorobek, późniejsze potwierdzenia statusu AZ odbywać się będą co 3 lata w oparciu o kryterium przychodu z działalności artystycznej (46800 zł w ciągu 3 lat, co daje nam kwotę 1300 zł miesięcznie), a w razie nieosiągnięcia tego progu – trzeba wykazać dorobek artystyczny.
• Jak widać system jest tak skonstruowany, aby dać szansę na posiadanie normalnych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych (w tym zasiłku chorobowego i macierzyńskiego) artystom, którzy nie są „etatowcami”, czy prowadzącymi działalność gospodarczą.
• Z tzw. opłaty reprograficznej, istniejącej od dawna, w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych (aktualizowanej z uwzględnieniem nowych nośników) będą finansowane dopłaty do składek na ubezpieczenia, o których mowa wyżej oraz stypendia. W przypadku dochodów na poziomie poniżej 1000 zł miesięcznie, dopłata sięgnie 80 % składki, czyli artysta będzie płacił pozostałe 20%.